Nghệ đen thường được trồng ở miền Bắc và đặc biệt ở Nghệ An, có tên gọi khoa học là Curcuma zedoaria, thuộc họ gừng (còn được gọi là nga truật, tam nại hay ngải tím). Về hình dáng, nghệ đen rất giống nghệ vàng nhưng có màu tím đậm. Củ nghệ đen chứa rất nhiều tinh dầu. Theo y học cổ truyền, nghệ đen có vị đắng, tính cay, mùi hăng, tính ấm, tác dụng hành khí, thông huyết, tiêu thực, mạnh tì, kích thích tiêu hóa, tiêu viêm, tiêu xơ.

Tinh bột nghệ không phải là bột nghệ nghiền cả củ như ta vẫn nghĩ. Nó chính là tinh chất cao cấp được tinh chế từ củ nghệ đen và chứa hoạt chất chính là curcumin. Đây là chất đã được Bộ Y tế kiểm định và xác nhận đạt trình độ tinh khiết trên 92%, vượt mức yêu cầu của tiêu chuẩn quốc tế (90%).

30kg củ nghệ đen tươi chỉ chiết xuất được 1,5 – 2,5kg tinh bột nghệ đen, chọn củ nghệ đen vào tháng 1 và tháng 2 có chứa nhiều curcumin.

Bột nghệ đen chỉ là củ nghệ nghiền nát thành bột phơi khô chứ không được lọc bỏ các chất xơ và tạp chất như tinh bột nghệ đen.

TINH BỘT NGHỆ ĐEN: Có màu trắng đục như màu sữa, có mùi nghệ thơm, và không đắng, rất dễ sử dụng.

BỘT NGHỆ ĐEN: có màu xám sậm, mùi nghệ đặc trưng, rất đắng và khó sử dụng.

Tinh bột nghệ đen thường được sử dụng để chữa những bệnh như: ung thư cổ tử cung và âm đạo, điều trị đau bụng kinh, bế kinh, kinh không đều, ăn không tiêu, đầy bụng, nôn mửa nước chua, chữa các vết thâm tím trên da, điều trị các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp trên và hệ tiêu hóa, chữa đau đầu, viêm da và nhiễm trùng da. Người ta bào chế nghệ đen và mật ong để làm mỹ phẩm chữa các bệnh viêm da mạn tính và mụn trứng cá. Phụ nữ sau sinh có thể ăn mỗi ngày một muỗng dạng bột sẽ giúp ăn ngon miệng và bồi bổ cơ thể…. Tuy nhiên, loại nghệ này vẫn thường được sử dụng theo dạng sắc, bột hay thuốc viên.

- Nghệ viên adiva

Trong Tây y, chúng được sử dụng trong các đơn thuốc bổ. Mỗi ngày, sử dụng một muỗng cà-phê tinh bột nghệ đen hòa tan trong nước sẽ giúp ăn nhiều và ngon miệng hơn. Nhưng lưu ý là chỉ sử dụng đối với người không bị viêm loét dạ dày.